Vipassana, słowo to oznacza „widzieć rzeczy takimi, jakimi są,” jest jedną z najstarszych indyjskich technik medytacyjnych. Budda odkrył ją na nowo ponad 2500 lat temu i nauczał jej jako Sztuki życia – uniwersalnego lekarstwa na powszechne dolegliwości. Technika ta, która nie ma nic wspólnego z żadną zorganizowaną religią ani ruchem religijnym, umożliwia całkowite usunięcie wszelkich zakłóceń i zanieczyszczeń z umysłu, czego rezultatem jest najwyższe szczęście pełnego wyzwolenia. Nie chodzi w niej o zwykłe wyleczenie chorób, ale o uzdrowienie – całkowite uzdrowienie istoty ludzkiej z wszystkich jej cierpień. To jest jej celem.

Vipassana jest sposobem autotransformacji poprzez samoobserwację. Skupia się na głębokim związku umysłu i ciała, którego można doświadczyć bezpośrednio dzięki zdyscyplinowanej obserwacji doznań fizycznych. Doznania te są podstawą życia ciała, ale są nieustannie połączone z życiem umysłu i stale na umysł wpływają. Ta właśnie samodzielna, oparta o obserwację, eksploracyjna podróż do wspólnego korzenia ciała i umysłu pozwala usunąć mentalne zanieczyszczenia i osiągnąć równowagę umysłu, który jest w rezultacie pełen miłości i współczucia.

Naukowe prawa rządzące naszymi myślami, uczuciami, osądami i doznaniami stają się dla nas jasne. Bezpośrednie doświadczenie pozwala zrozumieć jak się rozwijamy i jak się cofamy, jak tworzymy cierpienie i jak się od niego uwalniamy. Zaczynamy żyć z coraz większą świadomością, uwolnieni od iluzji, pełni samokontroli i spokoju.

Tradycja

Od czasów Buddy aż do dzisiejszego dnia Vipassana była przekazywana z nauczyciela na ucznia w nieprzerwanym łańcuchu nauczycieli. Obecny nauczyciel w tym łańcuchu, pan S. N. Goenka, chociaż jest Hindusem z pochodzenia, urodził się i wychował w Birmie (Myanmar). Mieszkając w tym kraju, miał szczęście nauczyć się Vipassany od nauczyciela Sayagyi U Ba Khina, który w owym czasie piastował wysokie stanowisko w rządzie. Po czternastu latach nauki pan Goenka osiedlił się w Indiach i w 1969 roku zaczął tam nauczać Vipassany. Od tamtej pory uczył dziesiątki tysięcy ludzi wszelkich ras i wszelkich religii, zarówno ze Wschodu jak i z Zachodu. W 1982 roku zaczął mianować nauczycieli asystentów, aby pomogli mu sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu na kursy Vipassany.

Kursy

Technika nauczana jest na 10-dniowych kursach stacjonarnych, na których uczestnicy przestrzegają specjalnego  Regulaminu, uczą się podstaw metody i praktykują ją przez okres wystarczający, aby doświadczyć jej korzystnych efektów.

Kurs wymaga ciężkiej i poważnej pracy. Szkolenie obejmuje trzy kroki – trzy elementy. Pierwszy z nich polega na powstrzymaniu się na czas kursu od zabijania jakichkolwiek istot, kradzieży, wszelkiej aktywności seksualnej, fałszywej mowy i zażywania środków odurzających. Ten prosty kodeks zachowania moralnego ma na celu uspokojenie umysłu, który inaczej byłby zbyt wzburzony, aby wykonać zadanie samoobserwacji. Następny krok to nauka panowania nad umysłem poprzez skupienie uwagi na rzeczywistości naturalnego przepływu oddechu przechodzącego przez nos – na nieustającej zmianie wdechu i wydechu. Czwartego dnia kursu umysł osiąga stan spokoju i koncentracji wystarczający, aby rozpocząć praktykę samej Vipassany – polegającej na obserwowaniu doznań w całym ciele, na pełnym zrozumieniu natury owych doznań, oraz na rozwijaniu równowagi umysłu poprzez naukę, jak nie reagować na te doznania. I wreszcie, ostatniego pełnego dnia kursu, uczestnicy uczą się medytacji miłującej dobroci i dobrej woli wobec wszystkich, w której mogą podzielić się osiągniętą na kursie czystością z wszystkimi istotami.

Cała praktyka jest w rzeczywistości treningiem umysłowym. Podobnie jak ćwiczenia fizyczne, które wykonujemy aby poprawić swoje zdrowie, Vipassana może być użyta do rozwijania zdrowego umysłu.

Ponieważ technika okazała się autentycznie skuteczna, ogromny nacisk kładzie się na to, aby zachować ją w jej pierwotnej, oryginalnej formie. Dlatego nie jest nauczana na zasadach komercyjnych, tylko oferowana nieodpłatnie. Żadna z osób zaangażowanych w jej nauczanie nie otrzymuje wynagrodzenia materialnego. Nie ma ustalonych opłat za uczestnictwo, nawet za koszt jedzenia i zakwaterowania. Wszystkie wydatki pokrywane są całkowicie z darowizn osób, które ukończyły przynajmniej jeden taki kurs i doświadczywszy korzyści płynących z Vipassany, pragną umożliwić innym skorzystanie z nich również.

Oczywiście rezultaty przychodzą stopniowo jako wynik nieprzerwanej praktyki. Byłoby nierealnym oczekiwać, że wszystkie problemy rozwiążą się w ciągu dziesięciu dni. Przez ten czas można jednak nauczyć się podstaw Vipassany na tyle, aby móc zastosować ją na co dzień w domu. Im więcej praktykujemy technikę, tym większa jest nasza wolność od cierpienia i tym bliżej jesteśmy celu ostatecznego – pełnego wyzwolenia. Nawet dziesięć dni może zaowocować żywymi rezultatami, bez wątpienia korzystnymi w codziennym życiu.

Na kursie są serdecznie i mile widziani wszyscy, którzy szczerze pragną nauczyć się Vipassany, aby sami mogli przekonać się jak działa ta technika i jakie przynosi korzyści. Kursy medytacji są także, z bardzo dobrymi rezultatami, organizowane w więzieniach (za granicą), gdzie przynoszą ogromne korzyści tym więźniom, którzy w nich uczestniczą. Dla wszystkich, którzy spróbują, Vipassana okaże się bezcennym narzędziem do osiągnięcia prawdziwego szczęścia i podzielenia się nim z innymi.