مراقبه
بر اساس سنت سیاجی او باکین
ویپاسانا
همانگونه که توسط س. ن. گوینکا آموزش داده شده
پرسش و پاسخ در باره تکنیک مراقبه ویپاسانا
چرا یک دوره ده روز به درازا می کشد؟
در واقع، ده روز حداقل زمان لازم برای یک دوره و به منظور آشنایی و پایه گذاری تکنیک و آماده سازی دانشجو برای یک عمر تمرین است. تجربه نسل های متمادی نشان داده است که اگر ویپاسانا در مدت کمتر از ده روز تدریس شود، دانشجو درک تجربی کافی از تکنیک به دست نمی آورد. به طور سنتی، ویپاسانا در خلوت به مدت هفت هفته آموزش داده می شد. با ظهور قرن بیستم، و با توجه به شتاب بسیار زندگی، اساتید این سنت شروع به آزمایش زمان های کوتاه تر کردند. آنها دوره های سی روزه، دو هفته، ده روزه و هفت روزه را امتحان کردند. یافته های آنها حاکی از آن بود که کمتر از ده روز، برای استقرار کامل ذهن در این تمرین و کار عمیق با پدیده ذهن-بدن، کفایت نمی کند.
چند ساعت در روز مراقبه خواهم کرد؟
روز در ساعت ۴ صبح با صدای زنگ بیدار باش، آغاز می شود و تا ۹ شب ادامه خواهد داشت. حدود ده ساعت مراقبه در طول روز، با زمان های وقفه و استراحت منظم، همراه می شود. هر شب در ساعت ۷ هم یک سخنرانی ویدئویی ضبط شده توسط استاد اس. ان. گوینکاجی ارایه می شود که حاوی مطالبی برای مراقبه گرهاست، تا به درک تئوری آنچه در طول آن روز تجربه کرده اند، نائل شوند. مفید بودن و قابل اجرا بودن این برنامه روزانه، برای صدها هزار نفر از مردم و برای دهه های متمادی به اثبات رسیده است.
چه زبانی در این دوره استفاده می شود؟
آموزش از طریق ارائه سخنان ضبط شدهء اس. ان. گوینکاجی به زبان انگلیسی یا هندی، همراه با یک ترجمه به زبان محلی ارائه می گردد. نوارهای ترجمه به بسیاری از زبان های اصلی جهان، از جمله انگلیسی هم موجود است. اگر اساتید به زبان محلی دانشجویان و به صورت روان مسلط نباشند، مفسران یا مترجمانی برای کمک حضور خواهند داشت. بنابراین، زبان معمولا برای کسی که می خواهد در یک دوره شرکت کند، مانعی نخواهد بود.
هزینه برگزاری دوره چقدر است؟
هر دانشجویی که در یک دوره ویپاسانا حضور می یابد، این هدیه را از دانشجوی قبلی دریافت کرده است. هزینه ای بابت تدریس یا اتاق و مدیریت دریافت نمی شود. تمامی دوره های ویپاسانا در سراسر دنیا به صورت سخت گیرانه ای صرفاً بر اساس بخشش داوطلبانه (از سوی کسانی که حداقل یک دوره ده روزه را به اتمام رسانده اند) اداره می شوند. در پایان دوره، اگر از تجربه تان منفعتی نصیبتان شده باشد، بر پایه نیت خیر و اختیار کامل شما از بخشش داوطلبانه مالی تان برای دوره آتی، استقبال خواهد شد.
برای انجام یک دوره چقدر به معلم ها (اساتید) پرداخت می شود؟
اساتید دوره هیچ گونه وجه یا کمک مالی داوطلبانه و یا دیگر منافع مادی دریافت نمی کنند. آنها ملزم به داشتن وسایل شخصی خود هستند. این قانون به این معنی است که برخی از آنها ممکن است فرصت کمتری برای تدریس داشته باشند، اما این الزام موجب محافظت دانشجویان ذر برابر استثمار احتمالی می گردد و از تجاری شدن تدریس ممانعت به عمل می آورد. اساتید در این سنت، ویپاسانا را خالصانه به عنوان یک خدمت به دیگران ارائه می نمایند و همه آنچه که دریافت می کنند، رضایتمندی و خشنودی ناشی از دیدن شادی مردم، در پایان دوره ده روزه است.
من قادر به چهار زانو نشستن نیستم. آیا می توانم مراقبه کنم؟
مسلماً. برای آنها که به دلیل مشکلات فیزیکی یا سن بالا قادر به نشستن بر روی زمین نیستند، صندلی هایی در نظر گرفته شده است.
من در یک رژیم غذایی خاص به سر می برم. آیا من می توانم مواد غذایی خود را به همراه بیاورم؟
اگر دکتر شما یک رژیم غذایی خاص را تجویز نموده است به ما اطلاع دهید، تا ببینیم می توانیم آن را در اختیارتان بگذاریم. اگر رژیم غذایی بیش از حد تخصصی باشد و یا با مراقبه تداخل داشته باشد، ممکن است از شما بخواهیم تا زمانی که وضعیت شما قابل انعطاف تر شود صبر کنید (دوره را به عقب بیاندازید). بابت این موضوع متأسفیم، اما دانشجویان ملزم به استفاده از مواد غذایی ارائه شده در مرکز هستند و نمی توانند با خودشان غذا بیاورند. البته بیشتر افراد متوجه تنوع و فراوانی انتخاب مواد غذایی در دوره می شوند و از غذای گیاهی ساده لذت می برند.
آیا زنان باردار می توانند در دوره حضور یابند؟ آیا هر گونه مقررات خاص یا دستورالعملی برای آنها وجود دارد؟
حضور زنان باردار قطعاً امکان پذیر است و بسیاری از زنان به ویژه از فرصت دوره بارداری، برای کار عمیق و در سکوت بهره می برند. ما قبل از شروع، با پرسش از زنان باردار، از پایداری وضعیت شان، اطمینان حاصل می کنیم. مواد غذایی اضافی و مورد نیازشان، در اختیار آنها قرار خواهد گرفت و از آنها خواسته می شود که همراه با آرامش کار کنند.
چرا دوره در سکوت انجام می شود؟
همه دانشجویان حاضر در دوره عبارت رعایت "سکوت شریفه" را مشاهده می کنند که به معنای سکوت بدنی، گفتاری و ذهنی است. آنها می پذیرند که از برقراری هر نوع ارتباطی با سایر مراقبه گرها اجتناب نمایند. با این حال، دانشجویان مجازند تا برای رفع نیاز های مادی خود با مدیریت و (برای رفع ابهام در خصوص تکنیک) با استاد صحبت نمایند. رعایت سکوت شریفه در تمامی نه روز اول ضروری است. در روز دهم، گفتار از سر گرفته می شود تا برای بازگشت به زندگی عادی آمادگی لازم ایجاد شود. تداوم تمرین راز موفقیت در این دوره و رعایت سکوت یک جزء ضروری برای حفظ این تداوم است.
چگونه می توانم اطمینان حاصل کنم که از توانایی انجام مراقبه برخوردار هستم؟
برای یک فردی که در سلامت جسمی و روانی مناسب بسر می برد و واقعا علاقه مند و مایل به ایجاد یک تلاش صادقانه است، انجام مراقبه ( از جمله سکوت شریفه) دشوار نیست.. اگر صبورانه و با پشتکار قادر به پیروی از دستورالعمل ها باشید، شما می توانید مطمئن باشید که از نتایج ملموس بهره مند خواهید شد. برنامه های روزانه هرچند که ممکن است در ظاهر سنگین و دلهره آور بنظر برسند، ولی در واقع نه خیلی شدید و سخت و نه خیلی نرم و آرام هستند. علاوه بر این، حضور سایر دانشجویانی که دلسوزانه و با تمام وجود در یک فضای صلح آمیز و حمایت گر مشغول به کار و تمرین هستند، پشتیبانی فوق العاده ای را برای تلاش های فردی فراهم می نماید.
آیا کسانی هم هستند که نباید در دوره شرکت کنند؟
بدیهی است کسی که از لحاظ جسمی بسیار ضعیف است و برای اجرای برنامه های روزانه توانایی کافی ندارد، قادر به بهره مند شدن از دوره نخواهد بود. همانطور این مطلب ذر خصوص کسی که مبتلا به اختلالات روانی ناتوان کننده است، یا کسی که در معرض شوک های عاطفی شدید قرار دارد هم مصداق دارد. قبل از شروع دوره و از طریق یک فرایند پرسش و پاسخ، ما قادریم به شما کمک کنیم که به وضوح تصمیم بگیرید که آیا با وضعیت خاصی که دارید، می توانید به طور کامل از منافع دوره بهره مند شوید یا خیر. در برخی موارد شرط پذیرش متقاضیان برای شرکت در دوره، ارائه تأییدیه دکتر معالجشان می باشد.
آیا ویپاسانا می تواند بیماری های جسمی یا روانی را درمان کند؟
بسیاری از بیماری ها به علت آشفتگی درونی ما ایجاد می شوند. اگر آشفتگی بر طرف شود، بیماری ممکن است بهتر شده یا ناپدید شود. اما یادگیری ویپاسانا با هدف درمان بیماری یک اشتباه است و هرگز بدین منظور مؤثر واقع نخواهد شد. افرادی که به این کار مبادرت نمایند، وقت خود را هدر می دهند زیرا تمرکز آنها بر یک هدف اشتباه است و حتی ممکن است به خودشان آسیب برسانند. آنها نه تنها به درک درستی از مراقبه نائل نمی شوند بلکه در خلاصی از بیماری هم موفق نخواهند بود.
در مورد افسردگی چطور؟ آیا ویپاسانا می تواند آن را درمان کند؟
همانطور که تأکید شد، هدف از ویپاسانا درمان بیماری نیست. کسی که واقعا شیوه ویپاسانا را به کار می بندد، می آموزد که در هر شرایطی شاد و متوازن باشد. اما یک فرد با سابقه افسردگی شدید ممکن است قادر به کاربرد صحیح تکنیک نباشد و نتایج رضایت بخشی هم دریافت نکند. بهترین توصیه برای چنین شخصی مراجعه به یک فرد حرفه ای و متخصص در زمینه سلامت روان است. اساتید ویپاسانا در خصوص مراقبه تبحر دارند و کارشناس روان درمانی نیستند.
آیا ویپاسانا می تواند موجب عدم توازن روانی مردم شود؟
خیر. ویپاسانا به شما می آموزد که آگاه و متعادل باشید. تعادل ذهن، همان متوازن بودن روان در شرایط مختلف و با وجود تمام فراز و نشیب های زندگی است. اما اگر کسی به یک دوره بیاید و مشکلات جدی هیجانی و روانی اش را پنهان کند، آن شخص ممکن است موفق به درک درست و اجرای صحیح تکنیک نشود و در نتیجه از ثمرات مفید آن محروم بماند. بنابراین روشن می شود که چرا ذکر تاریخچه درست زندگی و بیماریهای جسمی و روانی شما حائز اهمیت است. زیرا این اطلاعات، برای درک مناسب از وضعیت شما و اینکه آیا شما می توانید به خوبی از فواید یک دوره بهره مند شوید، ضروری می باشد.
آیا باید برای تمرین ویپاسانا یک بودایی باشم؟
مردم از ادیان بسیار گوناگون و یا بی اعتقاد به هیچ دینی، دوره مراقبه را مفید و سودمند یافته اند. ویپاسانا یک هنر و یک روش زندگی است. اگر چه این تمرین، عصاره تعالیم بوداست ولی یک دین محسوب نمی شود، بلکه در واقع پروراندن ارزش های انسانی است که منجر به یک زندگی پر بار می شود که هم برای خود و هم برای دیگران نیکی به همراه می آورد.
چرا باید برای تمام ده روز، در مرکز مراقبه بمانم؟
ویپاسانا با روش گام به گام آموزش داده می شود و تا پایان دوره هر روز یک گام جدید اضافه می شود. اگر شما زود هنگام، دوره را ترک کنید، آموزش شما تکمیل نشده و فرصت یادگیری تمام و کمال تکنیک را از دست می دهید و در نتیجه تکنیک برای شما عمل نخواهد کرد. همچنین، با مراقبه پیاپی و فشرده، شرکت کننده وارد فرایند تکمیل یادگیری کامل مراقبه می شود. بنابراین، قطع این فرایند قبل از تکمیل آن توصیه نمی شود.
آیا ترک زود هنگام دوره خطرناک است؟
نکته این است که ترک زودهنگام دوره، نوعی کم فروشی و اججاف نسبت به خویش است. شما فرصت طلایی آموزش کامل تکنیک را از خود سلب می کنید و در نتیجه از کاربرد موفقیت آمیز روزانه آن ناتوان خواهید بود. همچنین به جای اینکه به روند آموزش اجازه دهید که به نتیجه نهایی برسد، با قطع روند آموزش در میانه راه، در کسب نتیجه مطلوب، اختلال ایجاد می کنید. برای یک یا دو روز زودتر به خانه رسیدن، شما همه زمانی را که سرمایه گذاری کرده اید را هدر خواهید داد.
در مورد روز دهم چطور؟ زمانی که سخن گفتن مجاز است و مراقبه جدی متوقف شده است، آیا می توانم در آن روز، دوره را ترک کنم؟
در مورد روز دهم چطور؟ زمانی که سخن گفتن مجاز است و مراقبه جدی متوقف شده است، آیا می توانم در آن روز، دوره را ترک کنم؟