Γιατί το σεμινάριο διαρκεί δέκα ημέρες;

Στην πραγματικότητα οι δέκα ημέρες είναι το ελάχιστο. Προσφέρει τη βασική εισαγωγή και τη θεμελίωση της τεχνικής. Η ανάπτυξη της τεχνικής είναι μία δια βίου διαδικασία. Εμπειρία πολλών γενεών έχει δείξει ότι εάν η Βιπάσανα διδαχθεί σε περιόδους μικρότερες των δέκα ημερών, ο μαθητής δεν αποκτά επαρκή εμπειρική γνώση της τεχνικής. Παραδοσιακά η Βιπάσανα διδάσκονταν σε κέντρα διαλογισμού για επτά εβδομάδες. Τον 20ο αιώνα οι δάσκαλοι αυτής της παράδοσης άρχισαν να πειραματίζονται με μικρότερες περιόδους σεμιναρίων, ώστε να ταιριάζουν με το γρήγορο ρυθμό και τρόπο ζωής. Έτσι κατέληξαν ότι λιγότερες από δέκα ημέρες δεν είναι αρκετές ώστε να ηρεμήσει ο νους και να δουλέψει σε βαθύ επίπεδο στο φαινόμενο νους-σώμα.

Πόσες ώρες τη μέρα θα κάνω διαλογισμό;

Η μέρα ξεκινά στις 4:00 πμ με το γκονγκ ξυπνήματος και διαρκεί έως τις 9:00 μμ. Υπάρχουν περίπου δέκα ώρες διαλογισμού ημερησίως, διακοπτόμενες από κανονικά διαλείμματα και περιόδους ξεκούρασης. Κάθε απόγευμα στις 7:00 υπάρχει η ηχογραφημένη ομιλία του δασκάλου S. N. Goenka που βοηθά τους διαλογιζόμενους να καταλάβουν την εμπειρία που βίωσαν κατά τη διάρκεια της μέρας. Αυτό το πρόγραμμα έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό και ευεργετικό για χιλιάδες ανθρώπους, εδώ και δεκαετίες.

Τι γλώσσα χρησιμοποιείται στο σεμινάριο;

Η διδασκαλία γίνεται με ηχογραφημένο υλικό του S. N. Goenka, στα Αγγλικά, μαζί με μετάφραση στην τοπική γλώσσα. Υπάρχουν μεταφράσεις για τις περισσότερες απ' τις μεγάλες γλώσσες του κόσμου. Αν οι δάσκαλοι που διευθύνουν ένα σεμινάριο δεν μιλούν την τοπική γλώσσα με ευχέρεια, θα υπάρχουν μεταφραστές για βοήθεια. Συνήθως η γλώσσα δεν αποτελεί εμπόδιο για κάποιον που θέλει να συμμετάσχει σε ένα σεμινάριο.

Πόσο κοστίζει το σεμινάριο;

Σε κάθε μαθητή που συμμετέχει σ' ένα Σεμινάριο Βιπάσσανα δίνεται ένα δώρο από κάποιον προηγούμενο μαθητή. Δεν υπάρχει καμμία χρέωση, ούτε για τη διδασκαλία ούτε για τη διαμονή ούτε για τη διατροφή. Όλα τα σεμινάρια της Βιπάσσανα παγκοσμίως γίνονται αυστηρά και αποκλειστικά σε βάση εθελοντικής δωρεάς. Στο τέλος του σεμιναρίου, αν έχετε ωφεληθεί από αυτή την εμπειρία, μπορείτε να προσφέρετε δωρεά για το επόμενο σεμινάριο, σύμφωμα με την πρόθεσή σας και τις δυνατότητές σας.

Ποιά είναι η αμοιβή των δασκάλων για τα σεμινάρια?

Οι δάσκαλοι δεν παίρνουν καμία αμοιβή, δωρεά ή άλλο υλικό όφελος. Πρέπει να έχουν τους δικούς τους πόρους και τρόπους επιβίωσης. Αυτός ο όρος σημαίνει ότι πιθανά κάποιοι δάσκαλοι να μην έχουν πολύ χρόνο για να διδάσκουν στα σεμινάρια, αλλά αυτό προστατεύει τους μαθητές από πιθανή εκμετάλλευση και προστατεύει τη βιπάσανα από την εμπορευματοποίηση. Κατ' αυτή την παράδοση οι δάσκαλοι προσφέρουν τη διδασκαλία της Βιπάσανα, καθαρά και μόνο σαν υπηρεσία για τους άλλους. Το μόνο που αποκομίζουν είναι η ικανοποίηση του να βλέπουν την ευτυχία των συμμετεχόντων στο τέλος του δεκαημέρου.

Δεν μπορώ να καθίσω σταυροπόδι. Μπορώ να κάνω διαλογισμό;

Βεβαίως. Παρέχονται καρέκλες για αυτούς που δεν μπορούν να καθίσουν αναπαυτικά στο πάτωμα λόγω ηλικίας ή κάποιου πιθανού σωματικού προβλήματος.

Κάνω ειδική διατροφή. Μπορώ να φέρω το δικό μου φαγητό;

Αν ο γιατρός σας σας έχει καθορίσει κάποιο ειδικό διαιτολόγιο, ειδοποιήστε μας ώστε να δούμε αν μπορούμε να σας το προσφέρουμε. Αν το διαιτολόγιο είναι πάρα πολύ εξειδικευμένο ή θα παρενοχλεί την άσκηση του διαλογισμού σας, μπορεί να σας ζητήσουμε να περιμένετε έως ότου θα είστε πιο ευέλικτοι. Ζητάμε συγνώμη, αλλά οι μαθητές καλούνται να επιλέγουν από το προσφερόμενο φαγητό, παρά να φέρνουν το δικό τους. Οι περισσότεροι άνθρωποι βρίσκουν το φαγητό επαρκές και απολαμβάνουν ένα απλό χορτοφαγικό διαιτολόγιο.

Μπορεί κάποια έγκυος γυναίκα να παρακολουθήσει το σεμινάριο; Υπάρχουν ειδικές ρυθμίσεις ή οδηγίες γι' αυτήν;

Βεβαίως, μία έγκυος γυναίκα μπορεί να παρακολουθήσει το σεμινάριο και μάλιστα πολλές γυναίκες έρχονται για να εργαστούν βαθιά, ακριβώς εκμεταλλευόμενες αυτή τη χρονική περίοδο. Της προσφέρεται επιπλέον φαγητό και της ζητείται να ασκείται με χαλαρό τρόπο.

Γιατί τα σεμινάρια διεξάγονται σε σιωπή;

Όλοι οι μαθητές τηρούν την ευγενή σιωπή (δηλαδή σιωπή του σώματος, της ομιλίας και του νου). Συμφωνούν να απέχουν από κάθε επικοινωνία με τους άλλους μαθητές. Είναι όμως ελεύθεροι να επικοινωνήσουν με τη διεύθυνση για τις υλικές και πρακτικές τους ανάγκες και να μιλούν με τον εκπαιδευτή. Η σιωπή τηρείται για τις εννέα πρώτες ημέρες. Τη δέκατη μέρα η ομιλία επιτρέπεται για την επαναφορά στον κανονικό καθημερινό τρόπο ζωής. Η συνεχής εξάσκηση είναι το μυστικό της επιτυχίας στο σεμινάριο και η σιωπή είναι βασικό συστατικό στη διατήρηση αυτής της συνέχειας.

Πώς μπορώ να είμαι σίγουρος ότι είμαι ικανός να κάνω διαλογισμό;

Για ένα άτομο με φυσιολογική φυσική και νοητική υγεία, που ενδιαφέρεται πραγματικά και θέλει να κάνει σοβαρή προσπάθεια, ο διαλογισμός (συμπεριλαμβανομένης της ευγενούς σιωπής) δεν είναι δύσκολος. Αν μπορεί κάποιος να ακολουθεί τις οδηγίες με υπομονή και σταθερότητα, μπορεί να είναι βέβαιος για χειροπιαστά αποτελέσματα. Αν και το καθημερινό πρόγραμμα μπορεί να φαίνεται αποθαρρυντικό δεν είναι ούτε τόσο αυστηρό και σκληρό ούτε τόσο χαλαρό. Επιπλέον η παρουσία των άλλων μαθητών που εξασκούνται ευσυνείδητα σε ειρηνική ατμόσφαιρα δίνει τρομαχτική υποστήριξη.

Υπάρχει κάποιος που δεν θα έπρεπε να πάρει μέρος σ' ένα σεμινάριο;

Είναι φανερό, ότι κάποιος που είναι σωματικά πολύ αδύναμος να ακολουθήσει το πρόγραμμα δεν θα μπορέσει να ωφεληθεί από ένα σεμινάριο. Το ίδιο ισχύει και για κάποιον που έχει ψυχιατρικά προβλήματα ή που βρίσκεται σε μεγάλη ψυχική αναστάτωση. Μέσω ερωτήσεων και απαντήσεων θα μπορέσουμε να τον βοηθήσουμε να ξεκαθαρίσει εκ των προτέρων εάν είναι σε θέση να ωφεληθεί από ένα σεμινάριο. Σε μερικές περιπτώσεις ζητείται από τους υποψήφιους να πάρουν την έγκριση του γιατρού τους, πριν γίνουν δεκτοί σε ένα σεμινάριο.

Μπορεί η Βιπάσανα να θεραπεύσει σωματικές ή νοητικές ασθένειες;

Πολλές ασθένειες οφείλονται σε εσωτερική ταραχή. Αν απομακρυνθεί η ταραχή, μπορεί η ασθένεια να γίνει ελαφρύτερη ή να εξαφανιστεί. Αλλά το να μάθει κανείς Βιπάσανα με σκοπό τη θεραπεία κάποιας ασθένειας, είναι λάθος και ποτέ δεν έχει αποτέλεσμα. Είναι χάσιμο χρόνου γιατί στοχεύει σε λάθος στόχο. Μπορεί ακόμα και να βλάψει τον εαυτό του. Δεν θα μάθει σωστά διαλογισμό ούτε και θα θεραπευτεί από την ασθένειά του.

Σχετικά με την κατάθλιψη; Η Βιπάσσανα τη θεραπεύει;

Και πάλι, ο σκοπός της Βιπάσσανα δεν είναι να θεραπεύει ασθένειες. Κάποιος που ασκείται στη Βιπάσσανα μαθαίνει να είναι χαρούμενος και ισορροπημένος σε όλες τις περιστάσεις. Αλλά κάποιος με ιστορικό βαριάς κατάθλιψης μπορεί να μη μπορεί να εφαρμόσει σωστά την τεχνική και μπορεί να μην έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Το καλύτερο για ένα τέτοιο άτομο είναι να συνεργαστεί με κάποιον επαγγελματία του τομέα της υγείας. Οι δάσκαλοι της Βιπάσσανα είναι ειδικοί του διαλογισμού, δεν είναι ψυχοθεραπευτές.

Μπορεί η Βιπάσανα να κάνει κάποιον νοητικά ασταθή ή ανισόρροπο;

Όχι. Η Βιπάσανα διδάσκει να είσαι σε εγρήγορση και ηρεμία (αταραξία), δηλαδή σε ισορροπία, ανεξάρτητα από τα σκαμπανεβάσματα της ζωής. Αν κάποιος έρθει στο σεμινάριο και έχει σοβαρά νοητικά προβλήματα, δεν μπορεί να καταλάβει την τεχνική ή να την εφαρμόσει σωστά για να επιτύχει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Γι' αυτό είναι σημαντικό να μας ενημερώσετε για το παρελθόν σας ώστε αν μπορέσουμε να κρίνουμε εάν θα ωφεληθείτε από το σεμινάριο.

Πρέπει να είμαι βουδιστής για να εξασκήσω τη Βιπάσανα;

Όχι. Άνθρωποι από πολλές θρησκείες ή άθεοι έχουν βρει το σεμινάριο διαλογισμού χρήσιμο και ευεργετικό. Η Βιπάσανα είναι η τέχνη του ζην, ένας τρόπος ζωής. Ενώ πρόκειται για την ουσία της διδασκαλίας του Βούδα, δεν είναι θρησκεία. Είναι μάλλον η καλλιέργεια ανθρώπινων αξιών που οδηγεί σε μία ζωή καλή για τον ίδιο και για τους άλλους.

Γιατί πρέπει να μείνω και τις δέκα ημέρες;

Η Βιπάσσανα διδάσκεται βήμα βήμα, όπου κάθε μέρα προστίθεται ένα νέο βήμα. Αν φύγεις νωρίτερα, δεν μαθαίνεις πλήρως την τεχνική και σ=δεν της δίνεις την ευκαιρία να δουλέψει για σένα. Επίσης, με τον έντονο διαλογισμό, ένας συμμετέχων, ξεκινά μία διαδικασία που ολοκληρώνεται μόνο στο τέλος του σεμιναρίου. Η διακοπή αυτής της διαδικασίας πριν την ολοκλήρωσή της δεν συνίσταται.

Είναι επικίνδυνο να αποχωρήσω από το σεμινάριο νωρίτερα;

Το θέμα είναι ότι φεύγοντας νωρίτερα μένεις ελλιπής. Δεν δίνεις στον εαυτό σου την ευκαιρία να μάθει ολοκληρωτικά την τεχνική οπότε δεν είσαι σε θέση να την εξασκήσεις επιτυχημένα στην καθημερινή ζωή σου. Επίσης διακόπτεις τη διαδικασία στη μέση και δεν αφήνεις να φτάσει στο σωστό αποτέλεσμα. Το να φύγεις μία δύο ημέρες νωρίτερα, σπαταλάς όλο το χρόνο και την προσπάθεια που έχεις επενδύσει.

Τη δέκατη ημέρα, όταν επιτρέπεται η ομιλία και σταματά ο εντατικός διαλογισμός, μπορώ να φύγω τότε;

Η δέκατη ημέρα είναι πολύ σημαντική γιατί αποτελεί τη μεταβατική περίοδο προς την κανονική ζωή. Κανείς δεν επιτρέπεται να φύγει εκείνη την ημέρα.