Η Βιπάσανα, που σημαίνει να βλέπεις τα πράγματα όπως είναι στην πραγματικότητα, είναι μια από τις αρχαιότερες τεχνικές διαλογισμού της Ινδίας. Την ανακάλυψε ξανά ο Γκοτάμα ο Βούδας πριν από 2500 χρόνια περίπου και τη δίδαξε ως μία οικουμενική θεραπεία για οικουμενικές ασθένειες, δηλαδή μία, Τέχνη του Ζην. Αυτή η μη-αιρετική τεχνική στοχεύει στο απόλυτο ξερίζωμα των νοητικών ακαθαρσιών και στην ύψιστη ευτυχία της συνολικής απελευθέρωσης. Η θεραπεία, όχι μόνο των ασθενειών, αλλά η ουσιαστική θεραπεία της ανθρώπινης δυστυχίας, είναι ο στόχος της.

Η Βιπάσσανα είναι ένας δρόμος αυτο-μεταμόρφωσης μέσα από την αυτοπαρατήρηση. Επικεντρώνεται στην βαθιά διασύνδεση μεταξύ του μυαλού και του σώματος, η οποία μπορεί να βιωθεί άμεσα με την πειθαρχημένη προσοχή στις σωματικές αισθήσεις που αποτελούν τη ζωή του σώματος, κι αυτό συνεχώς διασυνδέει και διαμορφώνει τη ζωή του νου. Είναι αυτό το ταξίδι της αυτό-διερεύνησης που βασίζεται στην παρατήρηση, που διαλύει τις νοητικές ακαθαρσίες, με αποτέλεσμα ένα απόλυτα ισορροπημένο νου γεμάτο αγάπη και συμπόνοια.

Οι επιστημονικοί νόμοι που καθορίζουν τις σκέψεις κάποιου, τα συναισθήματα, τις αποφάσεις και τις αισθήσεις, γίνονται ξεκάθαροι. Μέσω της άμεσης εμπειρίας, η διαδικασία του πως κάποιος προχωρά ή υποχωρεί, του πως κάποιος παράγει δυστυχία ή απελευθερώνεται απ' αυτήν, γίνεται κατανοητή. Η ζωή χαρακτηρίζεται από αυξημένη συνειδητότητα, μη-αυταπάτη, αυτοέλεγχο και γαλήνη.

Η Παράδοση

Από την εποχή του Βούδα, η Βιπάσσανα έχει μεταδοθεί, μέχρι σήμερα, από μια αδιάσπαστη αλυσίδα δασκάλων. Αν και ινδικής καταγωγής, ο τωρινός δάσκαλος αυτής της αλυσίδας, ο κος S.N. Goenka, γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Βιρμανία (Μιανμάρ). Ενώ ζούσε εκεί, είχε την καλή τύχη να διδαχθεί τη Vipassana από τον δάσκαλό του, τον Sayagyi U Ba Khin, ο οποίος ήταν εκείνη την εποχή υψηλός κυβερνητικός αξιωματούχος. Αφού διδάχθηκε την τεχνική από το δάσκαλό του για δεκατέσσερα χρόνια, ο κος Goenka εγκαταστάθηκε στην Ινδία και άρχισε να διδάσκει τη Βιπάσσανα το 1969. Από τότε έχει διδάξει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους όλων των φυλών και όλων των θρησκειών, τόσο στην Ανατολή και τη Δύση. Το 1982 άρχισε να διορίζει βοηθούς δασκάλους για να τον βοηθήσουν στην συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση σεμιναρίων Βιπάσσανα.

Τα Σεμινάρια

Η τεχνική διδάσκεται σε 10-ήμερα σεμινάρια στα οποία οι συμμετέχοντες ακολουθούν έναν συγκεκριμένο  Κώδικα Πειθαρχίας, μαθαίνουν τα βασικά σημεία της μεθόδου και ασκούνται ικανοποιητικά ώστε να βιώσουν τα ευεργετικά της αποτελέσματα.

Το σεμινάριο απαιτεί σκληρή, σοβαρή δουλειά. Υπάρχουν τρία βήματα της εκπαίδευσης. Το πρώτο είναι, για όσο διαρκεί το σεμινάριο, να απέχει κανείς από το να σκοτώνει, να κάνει σεξουαλικές πράξεις, να κλέβει, να λεει ψέματα και να παίρνει τοξικές ουσίες. Αυτός ο απλός κώδικας ηθικής χρησιμεύει στο να ηρεμεί το νου, που αλλιώς θα ήταν πολύ ανήσυχος για να μπορέσει να εκτελέσει την εργασία της αυτο-παρατήρησης. Το επόμενο βήμα είναι να αναπτύξει κανείς έλεγχο και κυριαρχία πάνω στο νου του, μαθαίνοντας να συγκεντρώνει την προσοχή του στη φυσική πραγματικότητα της συνεχώς μεταβαλλόμενης ροής της αναπνοής καθώς εισέρχεται και εξέρχεται από τα ρουθούνια. Την τέταρτη μέρα ο νους είναι πιο ήρεμος και περισσότερος συγκεντρωμένος, σε καλύτερη κατάσταση ώστε να μπορέσει να εκτελέσει την πρακτική της ίδιας της Βιπάσσανα: παρατηρώντας τις αισθήσεις σε ολόκληρο το σώμα, καταλαβαίνοντας τη φύση τους και αναπτύσσοντας αταραξία μαθαίνοντας να μην αντιδρά σ' αυτές. Τέλος, την τελευταί ημέρα, οι συμμετέχοντες μαθαίνουν το διαλογισμό της αγάπης-καλοσύνης ή καλής θέλησης προς τους άλλους, όπου η καθαρότητα που ανατύχθηκε κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου μοιράζεται με όλα τα όντα.

Όλη η τεχνική είναι στην πραγματικότητα νοητική εξάσκηση. Όπως κάνουμε σωματικές ασκήσεις για να βελτιώσουμε τη σωματική μας υγεία, έτσι και η Βιπάσσανα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αναπτύξουμε ένα υγιή νου.

Επειδή απεδείχθει ότι είναι αυθεντικά χρήσιμο, δίνεται μεγάλη έμφαση στη διατήρηση της τεχνικής στην αυθεντική της, αγνή μορφή. Δεν διδάσκεται για εμπορικούς λόγους, αλλά προσφέρεται δωρεάν. Όποιος εμπλέκεται στη διδασκαλία της δεν λαμβάνει καμία απολύτως υλική αμοιβή. Δεν υπάρχει καμία χρέωση για τα σεμινάρια - ούτε για να καλυφθεί το κόστος της διατροφής και διαμονής. Όλα τα έξοδα καλύπτονται από δωρεές ανθρώπων που έχοντας ολοκληρώσει ένα σεμινάριο και έχοντας βιώσει τα οφέλη της, επιθυμούν να δώσουν και σ' άλλους τη δυνατότητα να ωφεληθούν επίσης.

Βεβαίως, τα αποτελέσματα έρχονται σταδιακά με τη συνεχή εξάσκηση. Δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένει κανείς να λυθούν όλα του τα προβλήματα σε 10 μέρες. Ωστόσο, μέσα σ' αυτές τις δέκα μέρες, μπορεί να μάθει κανείς τα βασικά σημεία της Βιπάσσανα ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν στην καθημερινότητα. Όσο περισσότερο ασκείται η τεχνική, τόσο μεγαλύτερη είναι η απελευθέρωση από τη δυστυχία και τόσο πιο κοντά είναι κανείς στον απόλυτο στόχο της ολοκληρωτικής απελευθέρωσης. Ακόμα κι αυτές οι δέκα μέρες μπορού να προσφέρουν θεαματικά αποτελέσματα που είναι ευεργετικά για την καθημερινή ζωή.

Όλοι οι σοβαροί άνθρωποι είναι καλοδεχούμενοι σε ένα σεμινάριο Βιπάσσανα για να δουν με τα μάτια τους πως η τεχνική λειτουργεί και να εκτιμήσουν τα οφέλη. Όσοι δοκιμάσουν τη Βιπάσσανα θα δουν ότι είναι ένα ανεκτίμητο εργαλείο με το οποίο μπορούν να αποκτήσουν αληθινή ευτυχία και να τη μοιραστούν και με άλλους.